Tag: badania kierowców

Badania psychotechniczne kierowców UBER, BOLT, TAXI

Od 2020 roku kierowca UBER, BOLT i inni wykonujący przewóz drogowy muszą mieć ważne badania psychotechniczne. W tym celu należy zgłosić się do pracowni psychologicznej, która wykonuje tzw. psychotesty. Po badaniu kierowca otrzyma orzeczenie psychologiczne na podstawie art. 39k ust.1/art. 39m Ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Celem badania jest stwierdzenie braku przeciwwskazań psychologicznych do pracy na stanowisku kierowcy. Taki wynik badania powinien widnieć na każdym orzeczeniu psychologicznym, aby umożliwić pracę w tym zawodzie.

Jak często robić badania psychotechniczne?

czytaj więcej „Badania psychotechniczne kierowców UBER, BOLT, TAXI”

Badania kierowców – psycholog odmówił wykonania badania psychologicznego

Czy w badaniach kierowców psycholog może odmówić wykonania badania psychologicznego? Czy jest to zgodne z prawem?

Mimo oburzenia niektórych kierowców udających się na badanie psychologiczne, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2014 r., psycholog ma takie prawo. Dzieje się tak w dwóch przypadkach, gdy kierowca informuje o złym stanie swojego zdrowia albo o złym samopoczuciu lub stan kierowcy wskazuje, że może znajdować się on w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Co więcej, w badaniach kierowców psycholog może odmówić wykonania badania psychologicznego w trakcie jego trwania, czyli je przerwać!

czytaj więcej „Badania kierowców – psycholog odmówił wykonania badania psychologicznego”

Co robić, gdy uzyskało się negatywne orzeczenie psychologiczne?

Co robić, gdy uzyskało się negatywne orzeczenie psychologiczne? Wiemy, że badanie psychologiczne kierowcy może zakończyć się w dwojaki sposób, albo pozytywnie albo negatywnie.
Gdy badanie kończy orzeczenie pozytywne oznacza to, że psycholog stwierdza u badanego brak przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy, a kierowca oddycha z ulgą na kolejne 5 lat (chyba, że jest po 60 roku życia to na 30 miesięcy!). Co zrobić jednak, gdy w efekcie badania kierowca zawodowy otrzymuje negatywne orzeczenie psychologiczne?

Negatywne orzeczenie psychologiczne oznacza, że psycholog zauważa przeszkody, które mogłyby utrudnić badanemu pracę na stanowisku kierowcy. Przeszkody te mogą dotyczyć sprawności psychomotorycznej, sprawności intelektualnej oraz zdolności poznawczych lub struktury osobowości.

Kierowca ma prawo nie zgodzić się treścią negatywnego orzeczenia psychologicznego. Co wtedy?

Powinien w terminie 14 dni od otrzymania orzeczenia napisać odwołanie. Odwołać może się również podmiot kierujący kierowcę na badanie. Odwołanie sporządza się na piśmie, a następnie dostarcza do psychologa, który wydał negatywne orzeczenie psychologiczne. Tenże psycholog jest zobowiązany wysłać kopię odwołania wraz z dokumentacją z badania do ośrodka medycyny pracy, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby badanej. Badanie psychologiczne w trybie odwoławczym wykonuje się w ośrodku medycyny pracy [1].

Na terenie województwa wielkopolskiego odwołania można składać, w zależności od miejsca zamieszkania, w następujących jednostkach Wielkopolskiego Centrum Medycyny Pracy:

– w Poznaniu, ul .Poznańska 55A, tel.: 61-84-67-101,
– w Kaliszu, ul. Zamkowa 18-20, tel.: 62-76-73-377,
– w Pile – Al. Wojska Polskiego 49 A, tel.: 67-21-25-521 [2].

Ponowne badanie przeprowadza się na koszt osoby badanej, z wyjątkiem badań, o których mowa w art. 229 Kodeksu pracy Opłata za badanie psychologiczne kierowcy w zakresie psychologii transportu wynosi niezmiennie 150 zł zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia [3].

Literatura:
[1, 3] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy.
[2]     www.wcmp.pl

Autor:
mgr Agnieszka Matczyńska

Badania kierowców – czy można „oblać” psychotesty?

Czasami kierowcy zawodowi pytają „czy można „oblać” psychotesty ?” Odpowiedź brzmi: można! -tzn. można uzyskać orzeczenie psychologiczne ze stwierdzeniem: istnienie przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy. Jak może do tego dojść o tym poniżej słów kilka.

Przebieg badania psychologicznego (potocznie zwanego psychotechnicznego) kierowcy zawodowego nie jest efektem widzimisię danego psychologa, lecz wynika z Metodyki Przeprowadzania Badań Psychologicznych opisanej w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia (1). To właśnie tam umieszczono aspekty funkcjonowania, jakie należy poznać u kierowcy zawodowego (krótkie przybliżenie tych obszarów można znaleźć we wcześniejszym wpisie pt. ” Po co badania psychologiczne kierowców zawodowych”).

Psycholog wykorzystując rzetelne i trafne testy psychologiczne, specjalną aparaturę, wywiad i obserwację, zbiera dane na temat procesów poznawczych, osobowości i sprawności motorycznej badanego. Wszystko to po to, by stwierdzić brak dysfunkcji /lub ich istnienie/ w tych aspektach psychologicznych, które są istotne z punktu widzenia prowadzenia pojazdu.

I tak podczas badania, psycholog na podstawie zebranego materiału, może stwierdzić u osoby badanej pewne problemy, m.in:
–sprawność spostrzegania lub uwagi poniżej normy,
–sprawność procesów rozumienia i antycypacji poniżej normy,
–zaburzenia funkcjonowania społecznego,
–zaburzenia emocjonalne,
–obniżoną sprawność psychomotoryczną,
–cechy osobowości, które zwiększają prawdopodobieństwo prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych.

Co ważne, stwierdzenie choć jednej dysfunkcji może już stanowić podstawę do wystawienia negatywnego orzeczenia. Nie zawsze jednak tak musi być. Jeśli bowiem istnieją mechanizmy kompensujące (równoważące) jakiś obszar, w którym badany uzyskuje wyniki poniżej normy, psycholog może wystawić orzeczenie o braku przeciwwskazań. Konkretne dysfunkcje zawsze są interpretowane w odniesieniu do danej osoby, jej doświadczenia, spowodowanych dotychczas kolizji drogowych, popełnianych wykroczeń na drodze oraz specyfiki stanowiska pracy.

Literatura:
(1) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 8 lipca 2014 r.w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy

Autor: Mgr Rafał Matczyński

Po co badania psychologiczne kierowców zawodowych?

Zawód kierowcy należy do kategorii zawodów trudnych i niebezpiecznych. Wystarczy chwila nieuwagi, jeden błąd by narazić nie tylko swoje życie, ale również życie pasażerów lub przypadkowych przechodniów.  Dlatego nie powinny nikogo dziwić przymusowe – okresowe badania osób, które spędzają najwięcej czasu za kółkiem.

Badania psychologiczne kierowców mają za zadanie ograniczenie ryzyka wypadków w transporcie drogowym. Jest to możliwe dzięki dopuszczaniu do prowadzenia pojazdów wyłącznie osób mających określone predyspozycje. Nie chodzi tu o wybór jednostek najlepszych, czyli takich które w najwyższym stopniu spełniają stawiane wymagania. Praktykowana jest raczej selekcja negatywna polegająca na odrzuceniu osób, które nie spełniają minimalnych wymagań (1).
W jakim obszarze stawiane są wymagania kierowcą zawodowym przeczytać możemy w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia (2). Są to trzy sfery:
I-procesy poznawcze i sprawność intelektualna,
II-cechy temperamentu i osobowość,
III-sprawność psychomotoryczna.

Dlaczego właśnie te trzy obszary? Kierowanie autem ma miejsce w złożonym i stale zmieniającym się otoczeniu. Sprawność procesów poznawczych umożliwia prawidłowe spostrzeganie, trafną ocenę sytuacji na drodze, przewidywanie zdarzeń  oraz podejmowanie odpowiednich decyzji. Badanie cech temperamentu i osobowości pozwala natomiast ocenić zapotrzebowanie danej osoby na stymulację, potrzebę działań ryzykownych, predyspozycje do świadomego (lub nie) prowokowania niebezpiecznych zachowań w trakcie jazdy, dojrzałość społeczną rozumianą jako poczucie odpowiedzialności za podejmowane decyzje oraz dojrzałość emocjonalną przejawiającą się przede wszystkim we właściwej kontroli afektywnej i panowaniem nad emocjami, aby ich wpływ nie był destrukcyjny. Trzecia sfera – sprawność psychomotoryczna to nic innego jak szybkość (potocznie refleks) i adekwatność reakcji oraz koordynacja wzrokowo-ruchowa. Umożliwia sprawne wykonywanie zaplanowanych czynności oraz szybką reakcję w sytuacji zagrożenia na drodze.

Podsumowując, badania kierowców mają za zadanie eliminować z ruchu drogowego tych, których poziom sprawności i/lub posiadane cechy osobowości wskazują, że nie będą bezpiecznymi kierowcami (3).

Literatura:
(1) Najmiec, A., Łuczak, A., 2012, Warszawa, Kultura bezpieczeństwa w transporcie drogowym. Poradnik dla kierowców i pracowników firm transportowych, s.7.
(2) ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 8 lipca 2014 r.w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy
(3) Ucińska, M. 2015, Warszawa, Metodyka przeprowadzania badań psychologicznych w zakresie psychologii transportu, s.13.

Autor: Mgr Rafał Matczyński